Jagoda je višegodišnja biljka iz porodice ruža. Mogu se saditi tokom čitave godine, ali je rano proljeće najbolja opcija. Gaje se na zemljištu bogatom organskim materijama. Najpovoljnija kiselost zemljišta je od 4,6 do 6,4 pH. Pre sadnje je potrebno ukloniti korov i popraviti strukturu zemljišta. Za povećanje plodnosti se dodaje odgovarajuća količina đubriva. Najbolji predusevi su žitarice, lubenice, pasulj, grašak i druge mehunarke, dok su loši predusevi krompir, repa, paradajz i druge biljke koje dovode do akumulacije i razvoja bolesti korjena. Za zaštitu jagoda najbolje je da se u blizini nalaze usevi kukuruza, višnji, šljiva ili ribizle.
Način uzgoja jagoda
Jagoda je biljka koja svoj korjen razvija plitko tako da se može gajiti i u saksijama na balkonu. Najbolji način jeste na otvorenom uz dodatak folije koja ubrzava sazrevanje i smanjuje rast korova. Kao dobra zamena za foliju se može koristiti i slama. Prilikom sadnje treba obratiti pažnju na dužinu korjena (8-10cm) i dubinu na kojoj se sadi (15-20cm). Za normalan rast i razvoj su joj potrebne velike količine vode tokom čitave vegetacije, a nedostatak iste uzrokuje manju bujnost korjena i lošiji prinos plodova. Najvažniji hranljivi elementi su azot i kalijum koji povećavaju otpornost na bolesti dok istovremeno utiču na veličinu, boju i mesnatost ploda.
Bolesti jagoda i zaštita
Najzastupljenije bolesti kod jagoda su: trulež korjena, sivopurpurna pegavost lista i siva trulež.
Trulež korjena izaziva odumiranje korjena i sušenje cijele biljke. Simptomi se lokalizuju na korjenu koji se sporije razvija, dobija tamniju boju i umire. Da bi se sprečila ova bolest neophodno je korišćenje zdravih sadnica, izbor zdravih parcela i hemijske mjere.
Sivopurpurna pegavost lista svoje simptome lokalizuje na listu gde se javljaju pege tamno-sive boje. Tkivo se raspada formirajući narkozu, a dijelovi biljke propadaju. Da bi zasad ostao zdrav i zaštićen neophodno je korišćenje zdravog sadnog materijala, zemljišta i poštovanje preventivnih mjera.
Siva trulež direktno utiče na plod nanoseći veliku štetu. Na zaraženim biljkama se stvaraju spore koje vjetar prenosi na druge zdrave sadnice. Potrebna je preventivna zaštita hemijskim sredstvima.
Najčešće štetočine koje napadaju useve jagoda su cvjjetojed, lisne vaši i grinje. Cvetojed svoja jaja polaže na cvjetove i nakon toga izgiza cvjetnu dršku. Grinje se javljaju na starim i zapuštenim zasadima u toplom periodu. Lisne vaši napadaju listove hraneći se njihovim sokovima što dovodi do slabe fotosinteze, manjem prinosu i lošem kvalitetu ploda.
Skladištenje i upotreba zrelih plodova
Način čuvanja jagoda zavisi od sorte i zrelosti. Najbolji uslovi jesu na temperaturi od 0°C i vlažnosti vazduha do 90%. U ovakvim uslovima plod može ostati svež najviše 10 dana. Jagode se najviše koriste za pripremu džema, soka, marmelada, likera i drugih proizvoda. Bogate su vitaminima, kalcijumom, magnezijumom, natrijumom, gvožđem i drugim nutritijentima. Neke od zanimljivih činjenica jesu da je jagoda jedina biljka koja svoje sjeme nosi na površini ploda, ranije se koristila u medicinske svrhe, 100g jagoda sadrži svega 50 kalorija, ima mnogo više vitamina C od pomorandže.
0 Comments